Látum gusta um sjónvarpssalina og loftum út á Alþingi

Nk. miðvikudag býðst mér að fara í beina útsendingu á Stöð 2 með forsvarsmönnum annarra flokka – ef XL hefur þá náð tilskildum fjölda meðmæla. Þegar þetta er ritað, á laugardagsmorgni, vantar aðeins nokkur hundruð meðmæli. Náist þau fáum við tækifæri til að fara og hrista upp í íslenskum stjórnmálum. Á því er engin vanþörf. Takist það ekki munum við þurfa að horfa upp á endurtekið efni: Kunnugleg andlit atvinnustjórnmálamanna (í bland við fræg andlit) án pólitísks erindis, sem brosa fallega og segjast bera umhyggju fyrir öllu sem hreyfist (nema helst sjálfstæðum atvinnurekendum og vinnandi fólki sem heldur uppi ríkisbákninu) en einbeita sér svo í sameiningu að því eftir kosningar að drekkja okkur í fleiri lagareglum, hærri vöxtum og hærri sköttum.

Eftir aldalanga erlenda stjórn eru Íslendingar kannski vanari því en aðrar þjóðir að kyssa vöndinn. Aðrir myndu mögulega reyna að skýra hegðun kjósenda með vísan til einhvers konar Stokkhólms-heilkennis. Hvað sem því líður er löngu tímabært að Íslendingar fari að sjá í gegnum þessa gervi-umhyggju og fölsk loforð flokkanna (um að „gera betur“ og „breyta stjórnmálunum“), enda gera þessar valdastofnanir ekki annað en að sölsa undir sig meiri völd og meira fé úr vösum almennings.   

Ef Íslendingar ætla að halda áfram að kjósa „vók“ stjórnmálamenn mun það framkalla áframhaldandi niðurbrot á innviðum Íslands, þar sem ríkisvaldið heldur áfram að tútna út á kostnað almenns, borgaralegs frelsis. Lýðræðisflokkurinn er stofnaður til að berjast gegn þessu á grunni klassískrar frjálshyggju: Vernda ber frelsi einstaklingsins með rökhugsun sem byggir á staðreyndum og mannlegum gildum sem sannað hafa ágæti sitt í tímans rás.

Ég hvet alla til að mæla með XL svo að unnt verði að tefla fram alvöru valkosti, til að unnt verði að beina kastljósi að samgróningum íslenskra stjórnmálaflokka, til að unnt verði að krefjast þess – innan frá á Alþingi – að stjórnmálamenn starfi í þágu lands og þjóðar en ekki í þágu erlendra hagsmuna.

Ef ekkert breytist, ef sömu flokkar (og sama fólk) verður kosið inn á Alþingi mun þingið halda áfram að innleiða hér erlendar reglur, án umræðu, án ágreinings. Með því móti breytist Alþingi úr löggjafarþingi í afgreiðslustofnun, þar sem hlýðnir þingmenn ýta á takka eins og þeim er sagt og kjósendur horfa hjálparvana á völdin – og svo auðinn – flytjast úr landi.

Það er orðið tímabært að þessari öfugþróun sé andmælt á skýrum, frjálslyndum, borgaralegum og lýðræðislegum forsendum. Til þess var Lýðræðisflokkurinn stofnaður fyrir tæplega einum mánuði síðan. Við höfum enn tíma til stefnu.

Hjálpaðu okkur að skapa sögulegan viðburð með því að mæla með flokknum og hleypa ferskum, óspilltum vindum inn. Það þarf að lofta út á Alþingi.

Klukka landsins

Hver er ástæða þess að klukka er í merki Lýðræðisflokksins?

Klukka er táknræn fyrir vakningu. Í aldanna rás hafa klukkur gegnt því hlutverki að kalla fólk saman, til samveru, til fundar, til máltíðar, til messu og til starfa. Misstórar klukkur hafa ólíka tíðni og hljóma því á ólíkan hátt og hafa mismunandi áhrif, því hljómurinn er tíðni og tíðni er orka. Talið er að klukkur hafi löngum þjónað heilunarhlutverki, m.a. í kirkjum.  

Í styrjöldum voru klukkur bræddar og notaðar í vopn. Notkun málms klukknanna var breytt úr því að vera heilandi og uppbyggjandi í niðurrif og dauða. Í Íslandsklukku Halldórs Laxness skipar embættismaður erlends konungsvalds Jóni Hreggviðssyni að skera niður klukku landsins sem kallað hafði menn til Alþingis frá örófi:

„En þetta er ekki kirkjuklukka. Þetta er klukkan landsins. […] Ég er orðinn gamall maður. Klukkuna þá arna hefur landið altaf átt. Hvur hefur bréf uppá það? sagði böðullinn. Faðir minn var fæddur hér í Bláskógaheiðinni, sagði gamli maðurinn. Einginn á annað en það sem hann hefur bréf uppá, sagði kóngsins böðull. Ég trúi það standi í gömlum bókum, sagði öldúngurinn, að þegar austmenn komu hér að auðu landi hafi þeir fundið þessa klukku í einum helli við sjó, ásamt krossi sem nú er týndur. Mitt bréf er frá kónginum segi ég, sagði böðullinn. Og snautaðu uppá þekjuna Jón Hreggviðsson …“

Klukka Lýðræðisflokksins er táknræn á margan hátt og áminning um mikilvægi þess að hver og einn vakni til vitundar um mikilvægi sitt í samfélaginu. Saman getum við gert kraftaverk, íslensku þjóðinni og framtíð landsins til heilla.

Er hægt að bjarga sjálfum sér með því að skaða aðra?

Ofangreind spurning leitar á hugann eftir ,,morgunheimsókn" mína á x.com (twitter) þar sem mannskepnan afhjúpar sjálfa sig á svo margbreytilegan hátt. X, í núverandi mynd, er dýrmætur vettvangur í öllum sínum hryllingi. Í veröld þar sem þrýstihópar, hagsmunaaðilar, stjórnmálaflokkar og ríkisstjórnir leitast við að stýra umræðunni, er X vettvangur tiltölulega óskerts málfrelsis. Þar má því sjá ýmislegt sem hvergi er sýnilegt á öðrum fréttamiðlum. 

En þar með er ekki sagt að heimsókn á x.com sé skemmtileg eða þægileg. Þar ber margt ljótt fyrir augu, t.d. þessa upptöku hér, sem skilur mig eftir mjög dapran á sunnudagsmorgni með fleiri spurningar en svör. Hvað er þetta sem ég var að horfa á?   

Ef heimurinn er svona skelfilegur, ef börn eru látin ganga kaupum og sölum, án þess að fullorðið fólk, sem kann skil á réttu og röngu, geri neitt, þá er hugleysi um að kenna í bland við hreina illsku.

Til hvers lifum við? Hvað myndir þú gera í stöðu flugvallastarfsmannsins sem þarna er rætt við? Er samviska þín til sölu? Er hægt að kaupa sannfæringu þína með mánaðarlegu launaumslagi? Hvert er gildismat okkar? Eru æðstu gæðin þau að geta keypt sér dýr hús og fína bíla, farið til útlanda og á skemmtanir? Eru ekki örugglega til æðri gildi, m.a. sjálft sakleysið, sem eru þess virði að verja? 

Ef við teljum það á annað borð vera skyldu okkar að gera gagn, skilja eitthvað gott eftir okkur, bæta líf þeirra sem á eftir koma, þurfum við þá ekki að íhuga alvarlega hvernig við getum nýtt þetta líf okkar sem best? Hvar getum við nýtt krafta okkar og látið gott af okkur leiða? Því minna sem menn hugsa um þessi atriði, því minna sem menn ígrunda líf sitt, því auðveldara er að gera þá að þrælum sem gera það sem þeim er sagt, án þess að spyrja spurninga. Sjálfstæð hugsun er forsenda þess að við getum verið frjáls. 

Sá sem lifir í ótta er ekki frjáls. Sá sem beygir sig undir vilja annarra til að forða sjálfum sér frá því sem hann óttast (útskúfun, óvild, ofbeldi, fátækt), sá maður tekur stóra áhættu með eigin sálarheill, þ.e. að tapa sjálfum sér, brjóta gegn eigin samvisku og enda sem skugginn af sjálfum sér, í sjálfsfyrirlitningu. 

Enginn maður er eyland, einhlítur sjálfum sér;

sérhver maður er brot meginlandsins, hluti veraldar;

ef sjávarbylgjur skola moldarhnefa til hafs, minnkar Evrópa, engu síður en eitt annes væri, engu síður en óðal vina þinna eða sjálfs þín væri;

dauði sérhvers manns smækkar mig, af því ég er íslunginn mannkyninu;

spyr þú aldrei hverjum klukkan glymur; hún glymur þér.

John Donne (þýð. Stefán Bjarman).

 

 

,,Að viðlögðum heiðri og drengskap"

Höfundur hefur oftar en einu sinni undirritað drengskaparheit að stjórnarskránni, bæði sem embættismaður og sem þingmaður. Þessa undirritun hef ég tekið alvarlega, enda felur yfirlýsingin í sér loforð, að viðlögðum drengskap og heiðri, að starfa ávallt samkvæmt stjórnarskrá lýðveldisins Íslands. 

Nánar lít ég svo á að í þessu felist skuldbindandi loforð um að leggja sig fram af alefli við að þjóna Íslendingum, landinu okkar og lýðveldinu okkar. Með undirritun sinni skuldbindur viðkomandi sig til að verja hagsmuni þeirra sem hér búa, verja frelsi, frið og eignir fólksins í landinu, á jafnræðisgrunni, virða og verja stjórnarskrá lýðveldisins og framfylgja lögum sem sett eru á grundvelli stjórnarskrárinnar, og síðast en ekki síst að vinna af heilindum, samviskusamlega og þannig að allir fái að láta rödd sína heyrast, að á þá sé hlustað og að menn njóti sannmælis. 

Stofnun lýðræðisflokksins birtir viðleitni í þá átt að virða þessar mikilvægu skuldbindingar, með hagsmuni almennings að leiðarljósi. Flokksmenn vilja vinna að því að leiðrétta þá slagsíðu sem í vaxandi mæli hefur einkennt stjórnmál á Íslandi hin síðari ár, þar sem persónulegir hagsmunir eru látnir ganga framar almannahag, þar sem klíkuvæðing og sérhagsmunagæsla verður stöðugt meira áberandi, þar sem til er orðin stétt atvinnustjórnmálamanna, þar sem hugsjónir hafa gleymst, þar sem ráðherrar sýna erlendum embættismönnum meiri vinsemd og hollustu en íslenskum kjósendum. 

Þetta þarf allt að færa til betri vegar. Undir merkjum Lýðræðisflokksins verður unnið að leiðréttingu í þessum efnum með það að meginmarkmiði að þjóna almenningi í þessu landi í stað þess að þjóna ráðandi öflum. Forgangsatriði í þeim efnum verður í því fólgið að tryggja almenningi og fyrirtækjum sambærileg vaxtakjör og tíðkast í nágrannalöndum okkar og tryggja þannig stöðugleika og fyrirsjáanleika fyrir landsmenn alla.

Við erum borgarar en ekki þegnar. Á því er mikill munur.

Á grundvelli sinna pólitísku kenninga verður Gunnari Smára Egilssyni tíðrætt um ,,auðvaldið" sem rót alls hins illa. Ríkisvaldið kallar hann ,,almannavald" og gefur sér að það vald sé almenningi vinveitt. Sjálfur hef ég ávallt stutt við frjálst einkaframtak og samfagnað þeim sem auðgast á heiðarlegan hátt því framleiðni og hagvöxtur er undirstaða samfélagslegra framfara. Öfugt við Gunnar Smára hef ég ekki blint traust á ríkisvaldi. Í anda vestrænnar stjórnskipunarhefðar hef ég minnt á nauðsyn þess að valdbeitingu ríkisins séu settar stífar skorður, þannig að verjast megi ofríki og harðstjórn. 

Í þessu samtali okkar Gunnars Smára í gær [01:15:00] (þar sem þáttastjórnandinn yfirtók reyndar hljóðnemann í lokin) beindi ég athyglinni að því að mögulega þurfum við GSE báðir að endurskoða afstöðu okkar í ljósi þeirrar stöðu sem við blasir:

Fyrir liggur að ríkustu menn heims eiga reglulega stefnumótunarfundi með þjóðarleiðtogum, stjórnmálamönnum, herforingjum o.fl., auk boðsgesta úr röðum áhrifafólks úr ýmsum geirum. Fundir þessir eru iðulega skipulagðir af World Economic Forum, en ráðherrar í ríkisstjórn Íslands hafa verið virkir á þeim vettvangi, m.a. fyrrv. forsætisráðherra Íslands. Á þessum fundum, m.a. í Davos, eru línurnar lagðar um framtíð almúgans. Núverandi forsætisráðherra Bretlands, Keith Starmer, hefur opinberlega sagt frá því að hann kjósi fundina í Davos umfram þingfundi í Westminster.  

Um þessa stöðu er mikið rætt erlendis, en á vettvangi íslenskra stjórnmála hvílir einhvers konar bannhelgi yfir umræðu um þessi mál. Sú þögn er býsna alvarleg í ljósi þeirra áhrifa sem þessir fundir, sem stýrt er af fulltrúum stórvelda og stærstu fyrirtækja heims, hafa á íslensk stjórnmál og stefnumörkun stjórnvalda.

Í samtali okkar GSE í gær lagði ég áherslu á að menn þurfi að horfast í augu við breytta heimsmynd og þá hættu sem í því getur fólgist að kjörnir fulltrúar almennings ráðslagi á bak við luktar dyr með fulltrúum alræðisríkja og risastórra hagsmunaaðila (m.a. vopna- og lyfjaframleiðenda) undir merkjum þess sem kallað er "stakeholder capitalism".  

Hver er staða smáríkis eins og Íslands í heimi þar sem auður og völd safnast á æ færri og stærri hendur? Hvernig ver dvergþjóð auðlindir sínar í slíkum heimi? Þurfum við ekki öll, þ.m.t. ég sjálfur og GSE, að íhuga hversu vel hugmyndir okkar um heiminn samræmast þeim nýja veruleika sem við blasir?

Í heimi þar sem peningavald og pólitískt vald er gengið í eina sæng verður meginspurningin kannski þessi: Viltu beygja þig undir þessa þróun og lúta valdinu umyrðalaust? Eða viltu standa vörð um frjálsan vilja mannsins, frjálsa skoðanamyndun, frjálsa tjáningu, lýðræðislega lagasetningu og, síðast en ekki síst temprað vald, þ.e. bæði ríkisvald og peningavald? 

Lýðræðisflokkurinn er stofnaður til að veita fólki rödd, virkja beint lýðræði í mikilvægustu málum og efla þar með sjálfsvirðingu okkar sem frjálsra einstaklinga. Við erum borgarar, en ekki þegnar. Á því er grundvallarmunur.

 

 

Drullupollar og kristalskúlur

Gríski heimspekingurinn Epiktet (50-138) sagði ,,Ef þú ætlar að taka þér eitthvað fyrir hendur, skaltu gera þér ljóst hvert eðli þess er. Ef þú ætlar t.d. að ganga til laugar, skaltu gera þér ljóst, hvað tíðum hendir í lauginni. Vatni er skvett á suma og öðrum er troðið um tær, sumir skattyrðast og enn aðrir stela. Þú munt ganga öruggari að verki ef þú segir sjálfum þér áður: Ég ætla að fara í laug og halda skapi mínu í eðlilegu horfi. Farðu eins að hvert sem verkið er. Ef eitthvað mótdrægt hendir þig í lauginni, þá hefur þú svarið á reiðum höndum: Ég ætlaði ekki einungis að lauga mig, heldur einnig að halda skapi mínu í jafnvægi, en það myndi ég ekki gera ef ég yrði gramur af því er hér gerist". (Þýð. Dr. Broddi Jóhannesson).

 

Með því að lýsa yfir þátttöku í stjórnmálum tók ég auðvitað með í reikninginn að skvett yrði á mig vatni úr ýmsum áttum, en að útgefandi DV og leigupenni hans reyndu að draga mig ofan í drullupollinn sinn með ósannindum, fleipri, óhróðri og uppnefnum bendir til að framboð mitt valdi þeim áhyggjum. Þótt útgefandi DV sé á þeirri skoðun að best sé að framselja sem mest vald til Brussel, þá myndi ég fremur vilja rökræða við þá en að kalla þá stjórnlynda, andstæðinga lýðræðis o.s.frv. Í Pallborðinu á Stöð 2 í gær hrósaði ég Lilju Alfreðs fyrir að koma hreint fram. Leigupenni hjá DV sem rýnir í kristalskúlu í bergmálshellinum sínum á ekki slíka virðingu skilda. Kjósendur munu eiga síðasta orðið, ekki kristalskúla DV.