Hjarðhugsun og sjálfsritskoðun eru hættulegri en frjáls skoðanaskipti

Einar S. Hálfdánarson skrifar þessa beittu grein í Morgunblaðið í dag. Við Einar erum ekki alltaf sammála, en ég fagna hverri grein sem hann skrifar, því Einar talar hreint út, kemur hreint fram, lætur ekki aðra hugsa fyrir sig og fer ekki í felur með sjálfan sig, enda þarf hann þess ekki. 

Grein Einars beinir kastljósinu að því hvernig Háskóli Íslands, eins og margir aðrir háskólar í hinum vestræna heimi, hefur orðið gróðrarstía pólitískrar rétthugsunar og hjarðhugsunar, þar sem fólk sem samkvæmt ráðningarsamningi þiggur laun fyrir að hugsa, kýs að hugsa ekki, heldur bergmála skoðanir hvers annars. Þessi hugsanaleti fer saman við útbreidda andstöðu fræðimanna við frjálsa tjáningu. Sjálfur hef ég lýst háskólaumhverfinu sem ,,mónó-menningu" þar sem aðeins ein skoðun er samþykkt á hverjum tíma og kaffistofumenningin miðar að því að kæfa önnur sjónarmið. Í menningarátökum nútímans er fyrirfram líklegt að akademískir starfsmenn háskóla hafi óhagganlegar og einsleitar skoðanir. Yfirlýsing þessara rúmlega 300 starfsmanna HÍ veitir óþægilega innsýn í heim fólks sem á að kenna nemendum gagnrýna hugsun en iðkar sjálft ekki slíka hugsun, því heimsmynd þeirra er svarthvít og ofureinfölduð. Efasemdir eru ekki vel þokkaðar í þessum heimi, því fílabeinsturn fræðanna er ekki nógu stöðugur til að þola ágjöf í formi spurninga og gagnrýni.

Ef menn efast um framangreinda lýsingu mína á bergmálshellum háskólanna, þá hvet ég lesendur til að kanna þetta sjálf. Ein besta leiðin er að spyrja hvaða háskólamann sem er um manninn sem talar hér. Nafn hans virðist ekki mega nefna á nafn í fræðisetrum nútímans, kannski af sömu ástæðu og þeirri að ekki má nefna snöru í hengds manns húsi. Sókrates lýsti sjálfum sér sem ,,broddflugu" í Aþenu. JP er slík broddfluga.

Íslendingar sem læðast með veggjum og þora ekki að tjá hug sinn hefðu gott af að hlusta í þessar ca. 7 mínútur, því þarna er réttilega á það bent að sjálfsritskoðun og ótti við eigin hugsanir getur reynst okkur öllum dýrkeyptari til lengdar en frjáls tjáning. Góðar stundir.