Við erum öll jöfn fyrir Guði

Almenningur um víða veröld stendur agndofa og ráðþrota gagnvart brjálæðinu, blóðsúthellingunum og hatrinu sem grasserar fyrir botni Miðjarðarhafs. Manndráp eru framin í nafni trúar og hefndarmorð sömuleiðis. Hvernig má það vera að fólk sem játar abrahamísk trúarbrögð og viðurkenni bæði Móses og Jesús skuli brjóta svona gegn hvert öðru og brjóta um leið þau boðorð sem allir þekkja, sem leggja bann við því að við fremjum morð og leggja bann við því að við misnotum nafn Guðs í vondum tilgangi. 

Í jólapredikun sinní Vídalínskirkju í gær gerði séra Matthildur Bjarnadóttir, greinarmun á góðri og vondri guðfræði. Séra Matthildur hefur allt sem prýða þarf góðan prest og hún hitti naglann á höfuðið þegar hún lagði áherslu á að Guð elskar alla menn og dregur þá ekki í dilka. Það er vond guðfræði sem færir mönnum þau skilaboð að Guð hafi velþóknun á sumum en ekki öðrum. Það er vond guðfræði sem heldur þeirri hugmynd að mönnum að þeir séu betri en aðrir. Við erum öll jöfn fyrir Guði. Viðurkenning á þessu liggur til grundvallar vestrænum lögum og endurspeglast í réttarfarsreglum og mannréttindaskrám. 

Ég hef enga patentlausn á þeim flókna vanda sem blasir við í Ísrael, en hvetja verður til þess að góðir, víðsýnir og velviljaðir guðfræðingar, allra trúarbragða leggi sitt af mörkum með samtali og sáttaviðleitni. Guð skapaði alla menn og vill að við sýnum hvert öðru virðingu og kærleika. Það hlýtur að vera guðfræði sem allir geta sameinast um. 

Í þessum anda ritaði ég meðfylgjandi grein, sem birt var í fréttablaði Frímúrarareglunnar á Íslandi, 3. tbl. 19. árg., desember 2023.

Guð elskar alla menn og heyrir allar bænir

Í frímúrarahúsinu í Fíladelfíu getur að líta veglega styttu af George Washington (1732-1799), sem sýnir þennan fyrsta forseta Bandaríkjanna á bæn. Styttan skírskotar til frægrar sögu úr frelsisstríði Bandaríkjanna sem tengd er Valley Forge, þar sem frelsisherinn hafði vetursetu 1777-1778. Valley Forge varð síðar að þjóðgarði til minningar um fórnir og þolgæði þeirra sem börðust fyrir því að Bandaríkin yrðu frjáls og fullvalda. Í þjóðgarðinum er samstöðumætti fólks gert hátt undir höfði, það er þeim krafti sem leysist úr læðingi þegar fólk sameinast andspænis erfiðleikum og andstreymi. Í ævisögu George Washington eftir Önnu C. Reed (útg. 1842) er sagt frá þeim þrengingum, kulda og hungri, sem hermenn Washingtons áttu við að etja þennan vetur. Anna Reed segir frá því að íbúum svæðisins hafi verið fullkunnugt um bágar aðstæður hermanna og verið órólegir þess vegna. Einn daginn hafi almennur borgari verið á göngu nálægt búðum hersins þegar hann heyrði lágmælta rödd. Milli trjánna greindi hann æðsta yfirmann hersins, George Washington, á bæn. Til að trufla hershöfðingjann ekki gekk maðurinn hljóðlega á brott, en þegar heim var komið sagði hann fjölskyldu sinni frá því að frelsisherinn myndi sigra, því herforinginn treysti ekki aðeins á sinn eigin styrk, heldur leitaði styrks til Guðs sem allar bænir heyrir og hefur gefið mönnum eftirfarandi loforð:

Ákalla mig á degi neyðarinnar og ég mun frelsa þig og þú skalt vegsama mig.

Í ævisögunni segir Reed einnig frá konu sem bjó í Valley Forge sem greindi frá því, eftir að herinn var farinn, að Washington hefði daglega yfirgefið herbúðirnar til að biðjast fyrir í einrúmi. Margir gleyma Guði þegar vel gengur en leita hjálpar hans þegar á móti blæs. Þannig var því ekki háttað í tilviki Washingtons sem var stöðugur í trúnni, þolgóður í mótlæti og auðmjúkur í meðlæti. Þegar hann á gamals aldri var spurður hvað hefði valdið því að hann var alls staðar valinn til ábyrgðar og trúnaðarstarfa, þá á Washington að hafa svarað að hann hefði ávallt lagt sig fram um að sýna öðru fólki fyllstu kurteisi. Það gerði hann í anda hins tvöfalda kærleiksboðorðs. Eftir að stríðinu lauk gegndi Washington lykilhlutverki sem maður sátta og friðar á mótunarárum hins nýja lýðveldis.

Með ósk um gleðileg jól og frið í hjörtum.