"Makkíavellískur" harmleikur íslenskra stjórnmála í beinni útsendingu

Ástæða er til að vekja athygli á beittri grein Hjartar J. Guðmunssonar um "stóra valdaframsalsmálið" (bókun 35) sem birt er á Vísi. Hjörtur undirstrikar þar það sem öllum má vera orðið ljóst, þ.e. að málið er banvæn eiturpilla sem Sjálfstæðisflokkurinn ákvað því miður að gleypa. Ræður þingmanna flokksins um málið nú í vor (þar á meðal málflutningur nýs formanns flokksins) voru eins og eitt samfellt sjálfsmorðsbréf flokks sem áður státaði af hugsjón um sjálfstætt lýðveldi og óskert fullveldi. Við þessari vegvillu hef ég lengi varað. 

Þessi nútíma harmleikur minnir á sorgarsöguna um Machiavelli (1469-1527) sem með orðum sínum og athöfnum sveik eigin hugsjónir og gildi. Hann hafði á fyrri stigum verið dyggur þjónn Flörenska lýðveldisins, sem hafði hrakið Medici fjölskylduna frá völdum. Machiavelli hafði á þessum tíma fögur orð um borgaralegt frelsi, valddreifingu, andóf gegn hvers kyns harðstjórn og um ábyrgð borgaranna á framtíð lýðveldisins. En þegar Medici-klíkan náði völdum að nýju 1512, þá var Machiavelli sviptur embætti, fangelsaður, pyntaður og sendur í útlegð. Í biturð sinni og reiði skrifaði Machiavelli bókina "Furstinn" 1513 sem handbók fyrir stjórnendur. Í bókinni snýr hann öllum fögrum hugsjónum á hvolf og talar um að réttlætanlegt sé að menn ljúgi, blekki og jafnvel drepi til að ná og halda völdum. Tilgangurinn (völdin) helgi meðalið (réttlæti aðferðirnar sem beitt er). Með bókinni snerist Machiavelli gegn öllum þeim hugsjónum sem hann hafði áður haldið á lofti og hélt þess í stað á loft þeirri svörtu sýn á stjórnmálin, sem virðist lita þau allt til þessa dags, að hugsjónir skili engu á því sviði og því sé öllum best að beita blekkingum, svikum, vélabrögðum og baktjaldamakki. Þótt Sjálfstæðisflokkurinn sé ekki endilega verri en aðrir flokkar sem eiga fulltrúa á Alþingi Íslendinga, þá verður hann mér og mörgum öðrum harmdauði.