Froðusnakkið er að sprengja loftbólu yfirborðsmennskunnar: Hverju ætlar þú að klæðast þegar tjöldin falla?

Með hverjum deginum verður erfiðara að bægja frá sér þeirri hugsun að ráðamenn hérlendis (og erlendis) séu beinlínis að vinna að einhvers konar niðurbroti Íslands og íslenskra þjóðarhagsmuna. Matt Le Tissier, goðsögn í enska boltanum, er kominn að svipaðri niðurstöðu hvað England varðar

Þegar fréttapunktar síðustu daga, vikna, mánaða og missera eru tengdir saman birtist heildarmynd þar sem "frjálslyndir" stjórnmálamenn (Grýlustjórnin á Íslandi, Starmer í Bretlandi, Ursula í ESB) eru - beint og óbeint - að kafsigla skútum sínum með óstjórn í innflytjendamálum, hærri skattheimtu, ritskoðun, valdboði o.s.frv. Ýmsar aðferðir eru notaðar til að beina athygli almennings í aðrar áttir: Fjasað er um smámál, þrengt að möguleikum blaðamanna til að spyrja gagnrýninna spurninga, slúðurfréttir eru gerðar að stórfréttum o.s.frv. Ennþá virðist vera furðulega auðvelt að halda stjórn á umræðunni hér á Íslandi. Í grillveislum sumarsins talar fólk um tónleika, sjónvarpsefni, ferðalög o.fl., en fyrir hugsandi menn verður sífellt erfiðara að taka þátt í slíku snakki og láta eins og ekkert sé, því öllum sem geta tengt saman punkta og beitt hugsun sinni til að sjá heildarmynd er orðið ljóst að heimurinn 2025 er allt annar heimur en við töldum okkur búa í fyrir árið 2020. 

Aðgerðir stjórnvalda í "kófinu" þar sem fulltrúar stjórnvalda fóru daglega með fleipur, þar sem sérfræðingar héldu uppi stöðugum hræðsluáróðri og þar sem fjölmiðlar endurtóku helber ósannindi; allt hefur þetta grafið undan samfélagslegu trausti og rekið fleyg á milli fólks og stofnana; allt hefur þetta gjörbreytt heimsmynd minni og margra annarra með óafturkræfum afleiðingum. 

Að því sögðu er mér ljóst að stór hluti almennings vill reyna að horfa fram hjá því sem gerðist, gleyma, brosa og láta eins og allt sé eins og það var, en þegar fleiri vísbendingar um óheilindi ráðamanna og sviksemi við eigið land og eigin þjóð hrannast upp daglega þá verður erfiðara að halda uppi slíkum Pótemkín-tjöldum. Einn daginn mun verða óhjákvæmilegt að horfast í augu við raunveruleikann og viðurkenna það sem við vitum í hjarta okkar að er rétt. 

Þetta á ekki bara við um mig og þig, kæri lesandi: Allt mannkynið er að færast nær einhvers konar krossgötum þar sem menn velja annað hvort að standa vörð um frelsi sitt og sjálfsákvörðunarrétt eða að gefa sig ríkisvaldinu á hönd og fylgja fyrirmælum þess í blindni. 

Kófið var fyrsta stigið í þessari aðgreiningu: Annars vegar voru það þeir sem urðu óttanum að bráð og þrömmuðu í hugsunarleysi í takt við fyrirskipanir valdhafa. Hinum megin stóðu þeir sem skildu ótti er notaður sem stjórntæki og vissu að það eina sem við þurfum að óttast er óttinn sjálfur. 

Í samfélagi sem neitar að gera upp aðgerðir stjórnvalda á covid-tímanum verður framangreindur afstöðumunur sífellt djúpstæðari. En í stað þess að ávarpa hlutina beint og eiga heiðarlegt, einlægt samtal um hvað fór úrskeiðis, hvað brást (hverjir brugðust), þá flýr fólk yfir í yfirborðsmennsku og froðusnakk. Sagan segir að Neró hafi spilað á lýru meðan Róm brann. Síðar meir verður fjallað um fall Íslands (og Evrópu) og spurt hvað við vorum eiginlega að reykja / spila á meðan þjóðfélagsgerðin var brennd til grunna.  

Hvað ætlar þú að segja þegar barnabörnin spyrja þig hvað þú hafir gert meðan Íslendingar misstu frá sér valdið og landið, tungumálið og þetta góða örugga samfélag sem hér hefur byggst upp? Ætlarðu að svara "Ég var að æfa mig í golfi / forðaðist að ræða óþægileg málefni / einbeitti mér að froðusnakki / kallaði alla "öfgamenn" sem reyndu að vara okkur við"?

Undir (ó)stjórn núverandi (ó)ráðamanna fljótum við sífellt nær feigðarósi. Við þær aðstæður er bjánalegt og óábyrgt að halda að það dugi að setja upp bros, halda áfram að vera "næs" og trúa öllu sem við heyrum í fréttum. Í stað þess að tala um ferðalögin okkar, veðrið og grilluppskriftir þá þurfum við að fara að tala um hvernig við ætlum að byggja upp lífið hér í landinu, um hvernig við getum varið okkur gagnvart (flá)ráðamönnum og hvernig við ætlum að verja hagsmuni okkar í nútíð og framtíð.

Eftir alla sviksemina sem okkur hefur verið sýnd, eftir alla valdbeitinguna, yfirlætið, ábyrgðarleysið og valdhrokann sem ráðamenn hafa sýnt okkur, þá blasir við að heimurinn í dag er ekki sá hinn sami og hann var fyrir rúmlega fimm árum. Þeir sem sjá þetta vita að þessu verður ekki sópað undir teppið. Þeir munu aldrei treysta stjórnvöldum aftur, hvorki yfir þröskuld né fyrir húshorn. Það sem gerðist voru í raun mestu straumhvörf á okkar æviskeiði, þ.e. þegar heiminum var skellt í lás án andmæla frá kjörnum fulltrúum, án gagnrýninna spurninga frá sérfræðingum, án aðhalds frá fjölmiðlum. Frammi fyrir þessu er froðusnakk ekki lengur í boði: Loftbólan sem við höfum lifað í fram að þessu er að því komin að springa. 

Þegar hún springur þarft þú að geta haldið sjálfsvirðingunni. Þú þarft að geta sagt: "Ég vissi að þetta myndi gerast - og ég gerði allt sem ég gat til að afstýra því að við misstum frá okkur þau dýrmæti sem við áttum." 

Gerðu sjálfum þér og afkomendum þínum greiða: Vertu réttu megin í sögunni.

 

 

 


mbl.is Segir Þorgerði fara með rangfærslur
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Bloggfærslur 27. júlí 2025

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband