Andlaus fótbolti, sálarlaus stjórnmál

Bill Shankly, framkvæmdastjóra Liverpool 1959-1974, eru eignuð eftirfarandi orð: „Sumir halda að fótbolti snúist um líf og dauða. Slíkt viðhorf veldur mér miklum vonbrigðum. Ég get fullvissað ykkur um að fótbolti er miklu, miklu mikilvægari.“  

Ummæli Shankly voru alls ekkert grín. Leikmenn á þessum tíma sýndu liðum sínum hollustu. Fótboltinn snerist um fótbolta, en ekki peninga. Sem dæmi má benda á sögulegan bikarúrslitaleik Leeds gegn Chelsea frá 1970, sem sýnir hinn augljósa mun á enska boltanum 1970 og nú. Segja má að munurinn sé í vissum skilningi bókstaflega sláandi: Eitt gult spjald fór á loft í leiknum 1970, en við yfirferð dómara árið 1997 var talið að harkan hefði verðskuldað 6 rauð spjöld og 20 gul spjöld! Sumir myndu segja að hert dómgæsla sé til mikilla bóta. Aðrir gætu sagt að þarna hafi menn spilað af lífi og sál, án hégóma og án leikrænna tilburða.  

Frammi fyrir þessu leitar hugurinn samanburðar í stjórnmálunum, sem nú á tímum eru svo andlaus, svo full af hégóma og látalátum. Þegar horft er yfir hið pólitíska svið eru vandfundir „leikmenn“ sem eru í stjórnmálum af lífi og sál. Við því er kannski ekki að búast þegar fæstir trúa því lengur að þeir hafi sál!  

Inni á vellinum er lið í regnbogalitunum með sjóræningjamerki. Í upphafi voru bundnar ákveðnar væntingar við þetta lið en framganga þeirra á vellinum hefur valdið stöðugum vonbrigðum. Leikskilningur er enginn. Leikmenn liðsins ýmist gleyma boltanum eða láta eins og hann sé aukaatriði. Mikill tími fer í að ræða um leikmenn annarra liða. Einbeitingarskortur í bland við skilningsleysi framkallar hegðun sem ekki samræmist lögmálum leiksins. Líkja má framgöngunni við börn á Norðurálsmótinu sem hætta að taka þátt í leiknum og skríða um í grasinu að skoða blómin. Þegar litið er upp frá þeirri iðju er það þó ævinlega með þóttafullum svip.  

Sameinað lið Samfylkingar og Viðreisnar er ekki illa mannað á pappírunum. Inn á milli eru þar tæknilega flinkir leikmenn, sem kunna þó ekki að gefa boltann og geta ekki spilað sem lið. Ákvarðanataka leikmanna er almennt mjög léleg. Þeir njóta sín mest þegar sviðsljósið skellur á þeim. Þá gleyma þeir stund og stað, samherjum og jafnvel boltanum. Mikill tími fer í að lesa handbækur um evrópskan fótbolta. Af því leiðir að þetta fólk getur oft blómstrað í sjónvarpi sem leiklýsendur, eftir að ferlinum lýkur. Í framkvæmd, þ.e.a.s. inni á vellinum, þurfa þau að hafa pabba sinn (E.S.B.) á hliðarlínunni til að fjarstýra öllum hreyfingum, öllum sendingum, öllu sem gert er. Fyrir vikið skortir liðið allt frumkvæði, alla sjálfstæða hugsun. Liðið er svo andlaust, svo lífvana, svo fyrirsjáanlegt, svo leiðinlegt að varla nokkur maður nennir að mæta á heimaleiki.   

Grænn búningur Framsóknar vekur upp hugrenningatengsl frá fyrri tíð um óþægilega hagsmunaárekstra. Stuðningsmenn Framsóknar eru upp til hópa heiðarlegt fólk, sem ekki má vamm sitt vita. Leikmenn liðsins hafa hins vegar alltaf haft verra orðspor. Inni á vellinum teflir Framsókn ekki fram hröðum leikmönnum, en tæknilega góðum sem finna sig vel á miðjunni og vilja stýra leiknum. Vandinn er sá að þau kunna hvorki að sækja né verjast.

Í bláum búningi með fálkann í barminum er „gamla stórveldið“. Þetta lið á sér merka sögu og hefur átt glæsta tíma. Eins og Liverpool hefur XD átt frábæra leiðtoga sem höfðu skýra sýn. Eins og Liverpool á besta stuðningsmannalagið, þá hefur XD bestu stefnuna. Eins og hjá KR ríkir mikill metnaður hjá XD. Menn sjá gömlu, góðu tímana í hyllingum og vilja trúa því að þessir tímar komi brátt aftur. Í þeim tilgangi er lögð áhersla á að rækta upp efnilega leikmenn og þjálfa þá í stjórnmálaskólanum í að segja réttu hlutina. Áherslan á að segja réttu hlutina hefur reyndar orðið til þess að menn hafa gleymt að gjöra rétt. Í bland við efnilega unglinga, eru þarna rándýrir leikmenn sem enn hafa ekki staðið undir væntingum. Vandi liðsins síðustu ár hefur verið sá að það virðist ekki kunna - eða þorir ekki - að sækja fram yfir miðju. Meðvitaðir um þetta vandamál hafa töflufundir snúist um að hanga á boltanum og liggja í vörn þess á milli. Reynslan sýnir því miður að liðið hefur ekki á að skipa sérlega góðum varnarmönnum og því sígur stöðugt á ógæfuhliðina. Sá fáheyrði atburður varð nú á fyrri hluta tímabilsins að einn reyndasti leikmaður liðsins freistaði þess að sækja fram með boltann. Þetta vakti óþægindi hjá liðsmönnum sem ekki kunna að fóta sig á vallarhelmingi andstæðinganna. Til að leysa málið var viðkomandi leikmanni skipt út af í hálfleik. Í sínum fínu búningum hörfar liðið æ dýpra á sinn eigin vallarhelming. Leikmenn liðsins hafa nú fengið dæmda aukaspyrnu inni í eigin vítateig. Án skýringa taka fyrirliðar liðsins boltann, sem merktur er „Bókun 35“ og virðast nú búa sig undir að þruma honum í eigið mark af stuttu færi. Stuðningsmenn sitja agndofa í stúkunni og ýmist sjá ekki eða skilja ekki hvað er að gerast. Það eina sem getur komið í veg fyrir „glæsilegt“ sjálfsmark er að áhorfendur nái með háreysti að vekja leikmenn og þjálfara.

Inni á vellinum eru 2 leikmenn með hestmerki í barminum, flinkir leikmenn með góðan leikskilning, sem þó fá aldrei að koma nálægt boltanum. Flokkur fólksins er í sömu stöðu.

Lið VG hefur verið í öldudal síðustu ár og mjög fjarað undan metnaði flokksmanna. Nú er svo komið að liðið er í harðri fallbaráttu og þarf kraftaverk til að halda sér uppi. Þar á bæ hafa menn þó gleymt Guði og vænta engrar hjálpar úr þeirri átt.