25.6.2024 | 11:05
Hlaðvarp AÞJ
Eins og fram kemur í þessari frétt þá ætla ég að gera tilraun á þessum nýja vettvangi næstu vikur / mánuði. Væntanlegir hlustendur hafa þegar sent mér eftirfarandi tillögur að umfjöllunarefni, sbr. listann hér fyrir neðan þar sem ég hef engu bætt við en aðeins tekið út tillögur sem henta mér alls ekki. Þetta gæti orðið gott hliðarverkefni meðan ég er að lenda eftir forsetakosningarnar. Lesendum er frjálst að bæta við þennan lista í athugasemdum hér fyrir neðan.
Réttarhöldin yfir Sókratesi
Hvernig á að lifa innihaldsríku lífi?
Fréttir vikunnar
Hver er höfundur Njálu?
Sjálfstæðisbárátta Íslendinga
Blómaskeið íslenskra bókmennta
1984 eða Brave New World: Viðvörunarrit eða handbók fyrir harðstjóra?
Veganesti fyrir unga menn: Viska, hófsemi, hugrekki, réttlæti
Meistarinn og Margaríta
Dýrabær (e. Animal Farm) eftir Orwell
Dæmisögur Esóps
Nietzche
Postmódernisminn
Arkitektúr á Íslandi
Marteinn Lúter og Martin Luther King
Kvikmyndin High noon
Táknfræði
Táknfræði í Biblíunni
Keltnesk áhrif á Íslandi
Endurreisnin i Evrópu og á Íslandi
Skólakerfið
Frelsisstríð bandaríkjanna /sjálfstæðisyfirlýsingin
Orustan við Hastings
Leitin af heilögum kaleik
Heimspekilegar spurningar: Er til sannleikur? Gott vs illt. Fallegt vs ljótt
Myndmál klassískrar myndlistar
Scott Milgram
Einar Jónsson myndhöggvari
Michalangelo
Hver er tilgangur lífsins?
Höfum við frjálsan vilja?
Markús Árelíus
Mens sana in corpore sano
Mannasiðir
Að takast á við áskoranir
Tungumálið, af hverju skiptir það máli?
Stóuspeki: Hindrunin er vegurinn
Jónas Hallgrímsson
Turnar í íslenskri menningu
Amusing ourself to death
Bókin um veginn / Ferlið og dygðin
Af hverju er flóð í nánast öllum trúarbrögðum? Myndlíking þess?
Landnáma
Stofnun Alþingis árið 930
Lög á Íslandi eða saga lögfræðinnar
Evrópusambandið
Orkuskortur
Hver vilt þú að arfleifð þín verði?
Enski boltinn
Speki Konfúsíusar
Karl Marx
Voltaire
Rene Descartes
Machiavelli
Art of War
Tómas frá Akvínó
Dietrich Bonhoeffer
Arnar Þór gerir hlaðvarp | |
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt |
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (6)
22.6.2024 | 17:20
Vangaveltur í hljóði og mynd
Söguhetja Orwells í bókinni 1984, Winston Smith, starfaði í Sannleiksráðuneytinu við það að endurskrifa sögulegar heimildir til að þau samræmdust síbreytilegri stefnu stjórnvalda. Samræma varð stefnuna annars vegar og söguna hins vegar til að fela þá staðreynd að stjórnarstefnan var gersneydd öllu sem kenna mætti við prinsipp: Stefnan miðaði að því einu að halda völdum. Starfs síns vegna sá Winston betur en aðrir hve lúaleg og óheiðarleg framganga stjórnvalda var. Þess vegna fór hann að efast um lögmæti stjórnarinnar og hugsa ,,óleyfilegar hugsanir" um það hvort allar fullyrðingar stjórnvalda væru réttar. Þetta var skrifað árið 1949 - áður en hugtakið samsæriskenningar var orðið til. Nú yrði Winston væntanlega uppnefndur "álhattur". Í heimi þar sem geysa eilíf stríð (e. perpetual war) er illa séð að menn efist um stefnu stjórnvalda og alls ekki má draga í efa heilindi stóru fjölmiðlanna, því þar er ekkert sagt nema það sem er satt og rétt. Í skáldsögu Orwells varð Winston að forðast að segja nokkrum frá efasemdum sínum, enda lá hörð refsing við slíku. Nú er slíkt athæfi kennt við dreifingu rangra eða villandi upplýsinga, sbr. ensku hugtökin mis- og disinformation.
Búum við Íslendingar við gott stjórnarfar? Við heilbrigt lýðræði eða við flokksræði? Er skoðanamyndun hér með öllu frjáls eða er hrært í henni með skoðanakönnunum og hræðsluáróðri? Kjósum við út frá eigin sannfæringu eða kjósum við þann næst besta fremur en þann sem við vildum helst kjósa? Er hægt að framkalla siðbót í íslenskum stjórnmálum? Í nýjum þætti á Brotkast.is leyfi ég mér að hugsa upphátt og tala út frá hjartanu. Hér er klippa úr fyrsta þættinum. Takk fyrir að horfa / hlusta.
Bloggar | Breytt s.d. kl. 17:27 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (1)
17.6.2024 | 10:34
Hver erum við? Hverju þjónum við? Fyrir hvað stöndum við?
Í dag er haldin þjóðhátíð, þar sem við fögnum því að vera sjálfstæð þjóð. Grunnforsenda þess að Ísland sé sjálfstætt er sú að við, almennir borgarar, séum sjálfstæð í hugsun og gjörðum. Sýnum við slíkt sjálfstæði í orðum og verki ... eða einkennast hugsanir okkar og athafnir af hjarðhegðun? Látum við stjórnast af því sem við teljum að aðrir vilji að við gerum? Ef meirihlutinn stefnir í ranga átt, förum við þangað líka?
Daglegt líf minnir okkur á þessa eilífu togstreitu mannlegrar tilveru, þar sem tveir pólar togast á: Þörf okkar fyrir að tilheyra einhverju stærra / Þörf okkar fyrir frelsi.
Ef við viljum geta verið sjálfstæð sem einstaklingar og sem þjóð þurfum við sjálfstæða hugsun og hugrekki til að geta staðið með sannfæringu okkar, varið rétt okkar og gætt að frelsi okkar. Að öðrum kosti týnum við sjálfum okkur, gleymum uppruna okkar, vitum ekki lengur fyrir hvað við stöndum og ekki hver við erum. Sagan sýnir að rótlaust fólk lætur betur að stjórn en þeir sem standa á föstum grunni.
Í Fóstbræðrasögu er sagt frá manni sem nefndur Fífl-Egill því hann gerði einfaldlega það sem honum var sagt að gera. Egill þessi lét m.ö.o. hvorki samvisku sína né gagnrýna hugsun þvælast fyrir sér. Um hann segir nánari í sögunni að jafnan hafi ,,leikið að honum dætur heimskunnar, þær dul og rangvirðing svo hann vissi ekki gjörla hver hann var.
Orðið dul vísar hér til þess að hafa of mikið sjálfsálit, vera haldinn hroka eða skorta sjálfsþekkingu. Vonandi verða það ekki örlög Íslendinga að ofmetnast, tapa sjálfum sér og glata þannig bæði sjálfsvirðingunni og virðingu annarra.
Sem sjálfstætt ríki á Ísland að vera fullgildur þátttakandi í alþjóðlegu samstarfi eftir því sem við á og hafa rödd, en ekki vera þögull og óvirkur farþegi eða strengjabrúða.
Sem fullvalda ríki á Ísland ekki að leyfa erlendum ríkjum, ríkjasamböndum eða stórfyrirtækjum að ráðskast með innri málefni íslenska lýðveldisins.
Lýðræðislega kjörnir fulltrúar eiga sjálfir að mæta þeirri ábyrgð og valdi sem þeim hefur verið falið, ekki kokgleypa erlendar hugmyndir hugsunarlaust. Stjórnmálamenn eiga að þjóna kjósendum, ekki gerast strengjabrúður auðmanna / erlendra stofnana.
Á þetta ber að minna alla daga, en þó kannski sérstaklega á þjóðhátíðardaginn.
Til hamingju með 80 ára lýðveldisafmælið.
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (2)
12.6.2024 | 08:19
Tekur þú ábyrgð?
Með hverjum deginum sem líður verður erfiðara að gera greinarmun á stjórnarflokkunum - og stjórnmálaflokkunum almennt. Hægri og vinstri flokkar hafa þjappað sér saman um stefnumál þannig að öll nauðsynleg breidd er horfin. Skýringarnar eru vafalaust margar: Eitruð umræðumenning á samfélagsmiðlum gæti verið ein skýring. Einsleitar skoðanir háskólamanna, fjölmiðlamanna, menningarvita, embættismanna o.fl. gæti verið önnur. Pólitísk umræða má ekki verða of einsleit, hugsunin ekki of fábreytileg, því ef málefnalegt aðhald skortir eykst hættan á efnahagslegu og pólitísku tjóni.
Erum við nógu dugleg að taka þátt í umræðu um nútíð okkar og framtíð? Leyfum við öðrum að velja skoðanir okkar? Látum við skoðanakannanir ráða atkvæði okkar? Látum við yfirgangsseggi fæla okkur frá þátttöku í almennri umræðu?
Forsenda þess að lýðræðið haldi velli og að kosningar endurspegli raunverulegan vilja almennings er að borgararnir láti sig varða um samfélagið og þróun þess. Það gerum við með því að taka þátt í samfélagsumræðu, nýta kosningarétt okkar og kjörgengisrétt. Þetta gerum við þó ekki aðeins af hugsjón, heldur vissulega einnig til að gæta eigin hagsmuna, meðvituð um það að góð lög verða ekki til án góðrar umræðu. William Boetcker (1873-1962) taldi alla slíka þátttöku vera líftaug lýðræðis og lagasetningar. Ein frægustu ummæli hans lúta að því sem hann kallaði sjö glæpi gegn heimalandinu:
- Ég hugsa ekki.
- Ég veit ekki.
- Mér er sama.
- Ég er of upptekinn.
- Ég skipti mér ekki af.
- Ég hef engan tíma til að lesa og finna út úr því.
- Ég hef ekki áhuga.
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (8)
10.6.2024 | 22:12
Íslendingar misstu af þessari bylgju en munu grípa ,,seinni bylgjuna"
Bitur reynsla hefur leitt til þess að kjósendur á meginlandi Evrópu hafa fengið nóg af sósíalisma, bæði þjóðernissósíalisma og fjölþjóðlegum sósíalisma. Kjósendur á meginlandinu hafa líka fengið nóg af fjölmiðlum sem kalla alla "harðlínumenn" (e. hard-right) sem kjósa ekki vinstri flokka. Skynsamt fólk, sem kann skil á almennu velsæmi, er líka búið að fá nóg af blaðamönnum sem klína öfga-stimplum á hvern þann sem ekki skrifar athugasemdalaust undir pólitískan réttrúnað ráðandi stétta sem vilja ráða yfir öllum sviðum daglegs lífs undir því yfirskini að við verðum að ,,bjarga plánetunni".
Pólítískur rétttrúnaður samtímans hefur tekið á sig mynd trúarkreddu, þar sem vegið er að mælikvarða góðs og ills með afstæðishyggju; þar sem almennir borgarar eru hræddir við að andmæla af ótta við útskúfun og þar sem þess er krafist að staðreyndir séu látnar víkja fyrir ímyndun. Menn geta reynt að halda því fram að svart sé hvítt, stríð sé friður, 2+2 séu 5 og að menn geti upplifað sig sem ketti og gert kröfu um kattasand á almenningsklósettum, en pendúllinn er farinn af sveiflast til baka og leitar aftur í átt til heilbrigðrar skynsemi því óheilindi, ósannsögli, bull, fals og tvöfeldni þola ekki sólarljós upplýstrar rökræðu.
Evrópumenn hafa fengið nóg af leikrænum tilburðum og yfirborðslegum stimplum. Um leið og kjósendur höfnuðu áróðursbrögðum sem beitt er á vettvangi fjölmiðla fór Emmanuel Macron á taugum og boðaði umsvifalaust til kosninga.
Þessi andófshreyfing mun ná til Íslands: Sagan sýnir að allar slíkar bylgjur ná hingað til lands fyrr eða síðar. Það er því ekki spurning um hvort, heldur hvenær viðsnúningurinn verður. Hvar ætlar þú að vera þegar miðflóttaaflið skellur á skurn gerviveraldarinnar?
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (2)
7.6.2024 | 08:14
Í góðum höndum?
Utanríkisráðherra Íslands birti langa grein í gær undir yfirskriftinni ,,Hví styður Ísland vopnakaup fyrir Úkraínu?". Í greinininni segir m.a. að í flóknum heimi séu ,,fá málefni algjörlega svarthvít; en landvinningastríð Rússlands í Úkraínu er eitt af þeim".
Frammi fyrir þeirri mynd sem dregin er upp í grein utanríkisráðherra er full ástæða til að hafa áhyggjur af því hvernig staðið er að stefnumótun og ákvarðanatöku á vettvangi utanríkismála hérlendis. Hafa embættismenn í utanríkisráðuneytinu og ráðgjafar ríkisstjórnarinnar kosið að láta mata sig á einhliða upplýsingum og viðhaft ótilhlýðilega rörsýni við val á þeim grunni sem byggt er á? Hér sem annars staðar ber að skoða viðfangsefnið út frá fleiri hliðum en einni. Af handahófi má t.d. benda hér á grein eftir bandaríska háskólaprófessorinn Jeffrey Sachs, The Real History of the War in Ukraine: a Chronology of Events and Case for Diplomacy. Sachs er heimsþekktur fræðimaður og hófstilltur í framsetningu, en myndin sem hann dregur upp í grein sinni er ekki svarthvít eins og sú sem birtist í fyrrnefndri grein utanríkisráðherra Íslands.
Í kveðjuræðu sinni 17. janúar 1961 varaði Dwight Eisenhower við valdaásælni hergagnaiðnaðarins og þeirri hættu sem fólgin er í því að vald færist í hendur fólks sem hefur hag af því að kynda ófriðarbál um allan heim fremur en að slökkva slíka elda. Eisenhower hvatti til þess að almenningur héldi vöku sinni gagnvart þeirri hættu að pólitísk stefnumörkun yrði afhent hagsmunaaðilum, vísindamönnum, tæknimönnum og vopnaframleiðendum, því slík þróun myndi óhjákvæmilega veikja lýðræðið, grafa undan stjórnskipuninni og borgaralegu frelsi.
Er lýðveldið okkar í góðum höndum hjá þeim sem nú halda um stýrið?
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (11)
2.6.2024 | 18:19
Gegnumlýsing
Þankabrot frambjóðanda að loknu forsetakjöri
Um leið og ég þakka öllum þeim sem sýndu mér stuðning í orði og verki, vil ég óska Höllu Tómasdóttur til hamingju með kjör hennar í embætti forseta Íslands.
Í dag hef ég hvílst og fengið fjölmörg símtöl og hvatningarorð sem ég tek með mér inn í framtíðina, hver svo sem sú framtíð verður. Ég treysti því að verða leiddur til þess staðar sem mér er ætlaður.
Líkja má reynslu síðustu mánaða við einhvers konar gegnumlýsingu, þar sem maður sér samfélag sitt og samferðamennina í nýju ljósi, hvað er heilt og hvað ekki. Í sama ljósi sér maður hvað er heilt í innra lífi manns sjálfs og hvað þarf að styrkja.
Þegar stjórnkerfið og framgangur kosninganna er skoðað í þessu skæra ljósi birtast mögulegar hliðstæður úr eftirfarandi sögu:
Til að afstýra uppreisn meðal þrælanna ákveður þrælahaldarinn að boða til kosninga, þar sem þrælarnir fá að kjósa milli frambjóðenda sem hann hefur sjálfur valið. Frambjóðandi A lofar styttri vinnudegi, frambjóðandi B lofar skárri hádegismat. Með þessu er uppreisninni afstýrt og þrælarnir halda áfram að vinna, því þeir ímynda sér að þeir hafi stjórn á aðstæðum sínum. Einn þrællinn, Samúel, neitar að sætta sig við aðstæður. Hann stendur upp og varar aðra við því að kjósa A eða B, því þeir geri ekki annað en að sjá til þess að fólkið sé áfram í ánauð, því hvorugur frambjóðandinn hafi neitt fram að færa sem muni leysa þau úr fjötrum. En máttur blekkingarinnar er svo sterkur að þrælarnir, sem ímynda sér að þau hafi raunverulegt val, stimpla Samúel sem hættulegan mann og hann er húðstrýktur til bana fyrir að vilja skaða lýðræðið.
Þegar horft er á hið pólitíska landslag hérlendis, þ.m.t. stjórnmálaflokka, fjölmiðla og álitsgjafa, er niðurstaðan þá sú að við búum við heilbrigt lýðræði? Breytir miklu í reynd hvort við kjósum flokka / frambjóðendur til hægri eða vinstri? Eða vex sérfræðingaveldið / báknið / tækniræðið stöðugt, án tillits til niðurstaðna kosninga? Hver er útgönguleiðin? Ný hugmyndafræði? Stofnun nýs stjórnmálaflokks?
E.S. Dæmisagan hér að ofan er sett fram hér í 12 mínútna stuttmynd, sem vel er þess virði að sjá: The Jones Plantation (youtube.com)
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (16)
1.6.2024 | 07:53
Á kjördag
Í dag er hátíðisdagur því Íslendingar fá nú að velja sjöunda forseta lýðveldisins. Forseti er ekki aðeins þjóðhöfðingi heldur ein meginstoð stjórnskipunarinnar og gegnir þannig lykilhlutverki í því að varðveita sjálfstæði þjóðarinnar, verja hagsmuni almennings, tilveru okkar og frelsi. Lýðræðisbarátta og sjálfstæðisbarátta okkar tíma snýst um að verja innviði og auðlindir þjóðarinnar gagnvart ásælni peningavaldsins og ofurefli kerfisins. Í þessu samhengi erum við öll samherjar þegar kemur að því að verja grunnstoðir velsældar og almannahags gagnvart firringu í formi vélmenningar og tölvuvæðingar, þar sem mennskan er gengisfelld, þar sem hópar eru settir í forgrunn en einstaklingarnir hverfa áhrifalausir í fjöldann, þar sem hinn mannlegi þáttur tilverunnar á sífellt erfiðara uppdráttar andspænis fjöldaframleiðslu, skrifstofubákni, valdahyggju, tæknivæðingu, afskræmingu náttúru og gengisfellingu þess sem okkur er dýrmætast. Hvernig stuðlum við að jafnrétti í slíkum heimi? Hvernig verjum við sakleysið og hreina náttúru? Hvernig verja einstaklingarnir sjálfstæði sitt í slíku umhverfi og smáþjóðir fullveldi sitt?
Á slíkum tímum höfum við þörf fyrir sjálfstæða einstaklinga og sjálfstæða hugsun. Annars getum við ekki verið sjálfstæð þjóð. Sem sjálfstætt ríki á Ísland að vera fullgildur þátttakandi í alþjóðlegu samstarfi eftir því sem við á og hafa rödd, en ekki vera þögull og óvirkur farþegi eða strengjabrúða. Sem fullvalda ríki á Ísland ekki að leyfa erlendum ríkjum, ríkjasamböndum eða stórfyrirtækjum að ráðskast með auðlindir okkar og innri málefni íslenska lýðveldisins. Lýðræðislega kjörnir fulltrúar eiga sjálfir að mæta þeirri ábyrgð og valdi sem þeim hefur verið falið, ekki afhenda hlutverk sitt embættismönnum eða sérfræðingum sem svara ekki til lýðræðislegrar ábyrgðar.
Allt vald þarf að tempra og það á ekki síst við um löggjafarvaldið. Í því samhengi hefur forseti stjórnskipulegar heimildir og stundum beinlínis skyldur til að veita Alþingi aðhald og eftirlit.
Embættismenn hafa ekkert umboð til þess að ganga gegn eða breyta þeim lýðræðislegu forsendum sem að framan eru nefndar. Sú freisting er ávallt til staðar og því rétt og skylt að viðhalda vökulli varðstöðu gegn því að menn seilist ótilhlýðilega til valds og áhrifa.
Við Íslendingar höfum margt að verja, sem fyrri kynslóðir hafa fært okkur að gjöf: Landið okkar, hreina náttúru, dýrmætar auðlindir, tungumálið, bókmenntir, sögu, menningu, frelsi okkar sjálfra og fullveldi Íslands. Á þessum stoðum hvílir hagsæld okkar nú og möguleikar okkar til framtíðar. Til að verja allt þetta megum við ekki verða ofurseld ólýðræðislegu, ómanneskjulegu kerfi. Manngildið verður ekki metið út frá framleiðslu og framleiðni.
Ég býð mig fram til að leiða þjóðina af braut alhæfinga, tillitsleysis og ofríkis, frá stjórnarfyrirkomulagi þar sem valdið kemur að ofan, því hið raunverulega vald býr hjá fólkinu, í grasrót samfélagsins. Ég treysti Íslendingum til að marka sína eigin braut á grunni frjálsrar hugsunar og sjálfstæðrar skoðanamyndunar. Til þess þurfum við upplýsingar, ekki valdboð, frjálslyndi en ekki fyrirmæli stóra bróður. Nú sem aldrei fyrr þurfum við að nýta hugvit og frumkvæði, hæfileika og framtak hvers einasta Íslendings, fremur en áætlanir og útreikninga seinvirks stjórnkerfis.
Verði ég kjörinn forseti lýðveldisins mátt þú, kæri lesandi, treysta því að ég mun virða sérhvern einstakling, frelsi hans og dýrmæti, þjóna íslensku samfélagi, verja yfirráðarétt Íslendinga yfir auðlindum okkar og vaka yfir landi okkar og þjóð.
Ég treysti því að þú nýtir kosningarétt þinn, samfélagi okkar til framdráttar og Íslandi til heilla.
(Grein þessi birtist fyrst í Morgunblaðinu 1. júní 2024}
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (2)
26.5.2024 | 09:39
Hrafnseyri og frjáls tjáning
Í þessu samtali okkar Odds Ævars Gunnarssonarvar ég m.a. spurður hvert ég myndi flytja forsetasetrið ef það yrði að fara frá Bessastöðum. Ég sagði að vel færi á að flytja það að Hrafnseyri við Arnarfjörð, þar sem Jón Sigurðsson var fæddur (1811-1879), en staðurinn er auk þess kenndur við einn merkasta Íslending fyrri alda, Hrafn Sveinbjarnarson lækni (1166-1213), sem hitti Thomas Becket erkibiskup í Kantaraborg, lærði læknisfræði í Salerno á Ítalíu, framkvæmdi skurðaðgerðir hérlendis, ferjaði fólk frítt yfir Breiðafjörð og var í stuttu máli einn fremsti maður sem Ísland hefur alið.
Af þessum sögulegu ástæðum er staðurinn í miklu uppáhaldi hjá mér og þangað fór ég nú fyrir stuttu á ferð minni um Vestfirði.
Báðir þessir menn voru óhræddir við að láta ljós sitt skína, öðrum til gagns. Sem samfélag hljótum við að vilja hvetja fólk til þess að nýta hæfileika sína og láta rödd sína hljóma, en ekki berja menn niður, atyrða þá, smána og niðurlægja. Í viðtalinu ræðum við Oddur um tjáningarfrelsið og þá ósk mína að sem flestir nýti sér það. Til að svo megi verða þurfum við að nýta þetta frelsi (eins og annað frelsi) með ábyrgum hætti. Í því felst m.a. að orðræða má ekki verða svo ómálefnaleg, ljót og niðurlægjandi að friðsamt og skynsamt fólk veigri sér við að taka þátt í þjóðfélagsumræðu. Slíkt væri í andstöðu við markmið tjáningarfrelsisins, því þá er í raun verið að vega að tjáningarfrelsinu undir merkjum tjáningarfrelsis.
Á ferðum mínum um landið síðustu vikur hef ég því miður hitt allt of marga sem segjast ekki treysta sér til að tjá skoðun sína opinberlega, af ótta við ofsafengin viðbrögð þeirra sem telja sig hafa ,,réttari skoðanir". Þegar fólk er farið að ritskoða sjálft sig með þessum hætti erum við komin á háskalega braut sem beinist í átt frá lýðfrelsi og lýðræði. Þessu þarf að snúa til betri vegar með þjóðarátaki þar sem við hlustum á hvert annað, svörum málefnalega og leyfum hvert öðru að tjá hug sinn, sjálfum sér til heilla og samfélaginu til framdráttar.
Bloggar | Breytt s.d. kl. 09:46 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (7)
25.5.2024 | 07:19
Lögfræðilegt rothögg frá reyndum bardagamanni
Á löngum og gifturíkum starfsferli sem málflutningsmaður, kennari og dómari, hefur Jón Steinar Gunnlaugsson þjálfast í komast að kjarna máls. Það gerir hann á sinn persónulega hátt á grundvelli innri sannfæringar. Jón Steinar fer ekki lengri leiðina ef sú styttri er í boði og segir sína meiningu umbúðalaust. Þetta hefur orðið til þess að Jón hefur ekki alltaf siglt lygnan sjó á lífsins leið, enda þætti honum slík sigling vafalaust tilbreytingarlaus og leiðinleg. Samferðamenn hafa komið og farið, eins og gengur, en markmið Jóns hefur aldrei verið að meiða aðra eða skaða, heldur einfaldlega að leitast við að gera það sem hann telur í hjarta sínu rétt. Hann hefur sjálfur sagt að grunnstefið í afstöðu sinni til lífsins sé það að menn eigi að njóta frelsis til orða og athafna svo lengi sem þeir skaða ekki aðra. Óhjákvæmilegur hluti þessa frelsis sé svo að bera sjálfur ábyrgð á háttsemi sinni og tjáningu. Í anda frjálslyndis hefur Jón ávallt lýst sig reiðubúinn til að hlusta á andstæð sjónarmið og endurskoða eigin afstöðu, hafi hann ekki haft á réttu að standa. Með bros á vör bætir hann því stundum við að það hafi þó enn ekki gerst að nokkur maður hafi sýnt fram á villur í hans afstöðu!
Þetta er nefnt hér til að kynna lesendur fyrir því hvernig segja má að Jón Steinar hafi veitt frumvarpi utanríkisráðherra um bókun 35 lögfræðilegt náðarhögg. Frumvarpið felur í sér ætlun um það að 4. gr. laga um EES samninginn orðist svo:
Ef skýrt og óskilyrt lagaákvæði sem réttilega innleiðir skuldbindingu samkvæmt EES-samningnum er ósamrýmanlegt öðru almennu lagaákvæði skal hið fyrrnefnda ganga framar, nema Alþingi hafi mælt fyrir um annað. Sama á við um skuldbindingar sem eru innleiddar með stjórnvaldsfyrirmælum.
Jón Steinar hefur bent á að þessi ráðagerð gangi gegn þeirri grunnstoð laga og réttar, sem kennd er við svonefnda ,,lex posterior" reglu (lex posterior derogat legi priori), þ.e. að yngri lög skuli ganga framar eldri lögum. Frumvarp utanríkisráðherra um bókun 35 brýtur gegn þessari meginreglu með því að opna fyrir þann möguleika að yngri löggjöf Alþingis yrði í raun áhrifalaus og einskis virði, þ.e. ef hún stangast á við ,,skuldbindingu samkvæmt EES samningnum".
Ekkert löggjafarþing með sjálfsvirðingu getur samþykkt að gengisfella sjálft sig með þessum hætti og rýra þar með lagalegan fyrirsjáanleika og skerða um leið réttaröryggi landsmanna. Alþingismenn hafa ekki umboð til að grafa með þessum hætti undan íslenskum rétti því stjórnarskrá Íslands leyfir hvergi framsal löggjafarvalds til erlendra stofnana.
Sú staðreynd að ofangreint frumvarp hafi í reynd verið lagt fram á Alþingi Íslendinga sýnir hversu alvarleg staða er upp komin og hve veikum fótum fullveldi landsins okkar stendur nú. Lýðræðið okkar, fullveldi okkar og sjálfstæði eru okkar dýrmætustu fjöregg. Við þurfum fólk í valdastóla sem ætlar að standa vörð um fjöreggin okkar, ekki fólk sem fer ógætilega með þau. Brotin egg getur enginn maður límt saman.
Bloggar | Breytt s.d. kl. 07:29 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (1)