RÚV notað til sóknar og varnar

Víða erlendis er að fara fram uppgjör á viðbrögðum stjórnvalda vegna Covid-19. Í Bretlandi, Þýskalandi og víðar hafa komið fram skjöl sem benda til að yfirvöld hafi beitt sálfræðihernaði gagnvart almenningi til að gera fólk meðfærilegra. Er ástæða til að ætla að slíkt hafi ekki átt sér stað hérlendis? Ef slíkt kæmi í ljós myndi það kalla á alvarlega umræðu um hvað telst leyfilegt í samskiptum ríkisvalds við borgarana.

Sjálfstæðir fréttamiðlar kafa á dýptina

Þegar þetta er ritað eru sjálfstæðir fjölmiðlar (lesist: fjölmiðlar sem eru ekki háðir ríki / stórfyrirtækjum) að opinbera upplýsingar sem meginstraumsmiðlarnir keppast við að þegja um, sbr. t.d. hrollvekjandi yfirlýsingar starfsmanns lyfjarisa um það sem helst mætti kalla atlögu að almannaheill. Um þetta hefur Þorsteinn Siglaugsson fjallað betur en nokkur íslenskur blaðamaður, sjá hér https://thorsteinn.substack.com/p/mutating-virus-to-drive-vaccine-sales?utm_source=profile&utm_medium=reader2 og hér https://thorsteinn.substack.com/p/yesterdays-pfizer-story-a-follow?utm_source=profile&utm_medium=reader2

Íslenski ríkismiðillinn buslar í yfirborðinu

Á meðan hringurinn þrengist um lyfjarisa sem nutu stuðnings ríkisvalds í kófinu (sjá t.d. þetta hér https://www.rubio.senate.gov/public/index.cfm/press-releases?ID=49178C21-9535-41E1-B484-DA62705568DA ) þá kýs RÚV með alla sína 5,7 milljarða kr. úr vösum landsmanna að ráðast í gerð „heimildaþáttaraðar um baráttuna við Covid-19“. Er fjármunum landsmanna vel varið í þessa þáttagerð? Verður fjallað um ákvarðanir stjórnvalda með gagnrýnum hætti, út frá faglegum rökum? Svo virðist sem þáttunum sé ekki ætlað að fjalla um um þetta stærsta frelsisskerðingartímabil lýðveldissögunnar út frá rökhyggju, heldur út frá tilfinningum, því þar verður „einblínt á mannlegu hliðina“ samkvæmt baksíðu Morgunblaðsins 29.1.23. Handritið að fyrsta þætti er sannarlega spennuþrungið. Þar er sagt frá „Alice og Dave sem koma í trúlofunarferð til Íslands sem endar með ósköpum. Mikið óveður er á Vestfjörðum og smit koma upp á hjúkrunarheimili í Bolungarvík. Landsmenn hamstra mat og hlífðarfatnaður er á þrotum en þríeykið finnur leið til að fá sendingu til landsins“. Í stuttu máli: RÚV, sem var klappstýra þríeykisins á leið inn í kófið, kveður þau með lofgjörð og hvítþvotti. Þættirnir gætu orðið söguleg heimild um meðvirkni og tilfinningasemi. Þættirnir verða mögulega minnisvarði um það hvernig stjórnvöld, með aðstoð fjölmiðla, ýttu undir ótta og nýttu frumstæða flokkstryggð (e. tribalism) til að framkalla hlýðni, sbr. slagorðið „Við erum öll í þessu saman“. Vestan hafs og austan liggja fyrir skýrar vísbendingar um að atferlissálfræði hafi verið beitt til að stýra hegðun fólks í kófinu. Vísbendingar um þetta hérlendis komu m.a. fram í þeim ummælum forstjóra Heilsugæslunnar á höfuðborgarsvæðinu að „hræðsluáróðri“ hefði verið beitt „til að ná til fólks“ og að það hefði „gengið ákaflega vel“, sjá https://www.youtube.com/watch?v=4I6hp4-Wgw4  

Í ljósi framangreindra upplýsinga væri ekki óeðlilegt að velta upp þeirri spurningu hvort atferlisstýring yfirvalda hafi stafað af hreinni umhyggju eða hvort hún hafi tekið á sig aðra og dekkri mynd sem kenna má við stjórnsemi og klækjabrögð, en mörkin þarna á milli geta verið mjög óskýr. Ef RÚV tæki á slíkum spurningum og reyndi með heimildavinnu að rýna undir yfirborðið, gæti það mögulega réttlætt hluta þeirra milljarða sem sturtað er í rekstur þess árlega. RÚV er þó sennilega ófært um að sinna þeirri vinnu, því RÚV gekk í eina sæng með yfirvöldum í kófinu. Þetta samkrull stjórnvalda og fjölmiðla á að rannsaka sérstaklega, eins og ég hef raunar kallað eftir, sjá https://kjarninn.is/frettir/vill-ad-nefnd-rannsaki-samkrull-valdhafa-og-fjolmidla-a-sidustu-tveimur-arum/

Hvað sem líður viðleitni íslenskra fjölmiðla og embættismanna til að réttlæta og fegra ákvarðanir íslenskra stjórnvalda í kófinu er óhjákvæmilegt að fyrr eða síðar fari fram heiðarlegt og raunsætt mat á þessu tímabili, þ.m.t. hvernig stjórnarskrárvörðum mannréttindum var kippt úr sambandi í nafni „öryggis“ og réttarríkinu umbreytt í sóttvarnaríki. Eftir slíkri úttekt hef ég kallað á Alþingi með framlagningu þingsályktunartillögu um skipun nefndar til að greina sóttvarnaaðgerðir stjórnvalda í heimsfaraldri kórónuveirunnar í ljósi mannréttindakafla stjórnarskrárinnar, sjá: https://www.althingi.is/thingstorf/thingmalalistar-eftir-thingum/ferill/?ltg=153&mnr=577.

Slíkt mat mun að líkindum leiða í ljós að tjón hafi verið unnið á lýðræðisvitund fólks, þingræðinu, efnahagslífinu, lýðheilsu, menntun barna, félagstengslum og heilsufari almennings. Með hverjum deginum sem nú líður vakna fleiri til vitundar um það að stjórnvöld hafi hér yfirstigið mörk meðalhófs og gerst sek um valdníðslu eftir að ljóst var hve hættulítil veiran var langflestum öðrum en öldruðum og langveikum. Ef „heimildaþættir“ RÚV eiga að vera hvítþvottur á þessu tímabili munu þeir eldast illa.

Lokaorð:

Ef öryggisþráhyggja fær áfram að grassera í hræddri þjóðarsál er það ávísun á stjórnskipulegar ófarir, þar sem tækniveldi mun leysa lýðveldið af hólmi. Í stað pólitískrar rökræðu og stefnumótunar á þeim grunni munu sérfræðingar gefa út fyrirskipanir og annast eftirlit með þeim afleiðingum að borgaralegt frelsi eyðist smám saman.  

 

Athugasemdir

[Vagn (IP-tala skráð) 28.1.2023 kl. 20:41]

Hræðilegt. Minnir óneitanlega á ofbeldið við að innleiða öryggisbeltin, draga úr reykingum og stöðva ölvunarakstur. Bönn við áfengis og tóbaksauglýsingum og íþyngjandi krafa um að erlent efni í sjónvarpi sé gert Íslendingum skiljanlegt. Rusli má ekki henda í sjóinn og til hvers eru opnanlegir gluggar á bílum þegar ekki má þrífa bílinn á ferð? Ekkert má lengur og það frelsi sem við nutum er horfið. Stjórnvöld gengu jafnvel svo langt að reyna að stöðva það með valdboði og hræðsluáróðri að þeir sem vildu gætu smitað fólk af einhverju sem bara sumum er hættulegt!

[Arnar Þór Jónsson (IP-tala skráð) 28.1.2023 kl. 21:11]

Vagn, nú ert þú að rugla saman eplum og appelsínum. Hér var um að ræða veiru sem ljóst var strax um sumarið 2020 að lagðist þyngra á aldraða og langveika einstaklinga, en var tölfræðilega hættulaus fyrir yngri aldurshópa. Eftir að þetta varð ljóst yfirstigu aðgerðir stjórnvalda allt meðalhóf. Það alvarlegasta var hvernig réttindi sem áttu að heita varin af stjórnarskrá voru klippt úr sambandi og eftir stóð ekkert annað en texti á blaði. Aldrei áður í sögunni hefur jafn margt heilsuhraust fólk verið lokað inni (sett í stofufangelsi) í nafni heilsuverndar. Fólki var att hverju gegn öðru, fræjum vantrausts sáð, lögregluvaldi beitt gegn blásaklausu fólki, hvatt til mismununar og aðskilnaðar. Með hverjum deginum sem líður kemur betur í ljós að margt af því sem sagt var vísindalega sannað var það alls ekki. Aðgerðirnar hefðu átt að vernda þá sem voru viðkvæmir, en ekki valta yfir allt samfélagið. Góðar stundir.

[Jónas Gunnlaugsson, 28.1.2023 kl. 22:37]

Ég veit ekki betur en að margir læknar hafi kinnt að bæði ivermectin og HCQ lækni veikina, sé það tekið með réttum með meðulum og í réttum skömmtum. Einnig var sagt að óprófað bóluefni mætti ekki nota ef lækning væri til. 

Egilsstaðir, 28.01.2023   Jónas Gunnlaugsson

[Theódór Norðkvist, 28.1.2023 kl. 23:35]

 Góð grein. Velkominn á Moggabloggið.

[Jónatan Karlsson, 29.1.2023 kl. 09:52]

Líklega má telja þá stjórnmálamenn á fingrum annarar handar, sem fullyrða má að beri öðru fremur hag þjóðar sinnar fyrir brjósti.

Ég álít að Arnar Þór Jónson sé einn þeirra.

[Óskar Kristinsson (IP-tala skráð) 29.1.2023 kl. 13:00]

Hann er ljósið í mirkrinu

[Guðmundur Ásgeirsson, 29.1.2023 kl. 14:52]

Vagn. Ef það væri markmið að draga úr möguleikum á kórónuveirusmiti þá ættu stjórnvöld kannski að byrja á því að stöðva notkun á sprautulyfjum sem auka smitlíkurnar.

[Júlíus Valsson, 29.1.2023 kl. 16:53]

Sem "Útvarp allra landsmanna" ætti Ríkisútvarpið, þótt ríkisstofnun sé, og einkum í sér í lagi þess vegna, að gæta hlutleysis og jafnræðis í umfjöllun sinni um viðkvæm og umdeilanleg málefni fremur en að vera einhliða málpípa ráðandi afla. Ljóst er að heilbrigðisyfirvöld og löggjafarvalið fór langt út fyrir sínn ramma og sitt hlutverk gagnvart borgurunum í Covid-19 faraldrinum einkum á síðari stigum hans. Viðbrögð stjórnvalda voru vægast sagt fálmkennd og harðræðisleg og skertu frelsi borgaranna að óþörfu og í meira en dæmi eru um í lýðveldissögunni. 
Ríkisútvarpið er langt frá því að vera hlutlaus og málefnaleg stofnun. Það sést berlega t.d. á ekki-umfjöllum og endalausa þöggun þess varðandi áhrif 3. orkupakka ESB á raforkumarkaðinn hér á landi. Ríkisútvarpið hefur það hluterk að vera "öryggisventill þjóðarinnar" og velta við hverju steini í mikilvægum málum. Það hefur brugðist skyldum sínum hvað þetta varðar líklega vegna himinhárra styrkja og þvingaðra greiðslna frá skattborgurunum, sem fá lítið fyrir sinn snúð a.m.k. hvað varðar sannleiksleit stofnunarinnar. E.t.v. er um að kenna tímaleysi þar á bæ vegna tíðra boðsferða til Brussel? 

[Júlíus Valsson, 29.1.2023 kl. 20:20]

Hvað er Ríkisútvarpið þegar búið að eyða mörgum tugum eða hundruðum milljóna í einhliða hamfarahlýnunaráróður?